Markeringen van wandelpaden in Andalusië & Spanje
In Frankrijk werd de eerste GR (Grande Randonnée), de Tour du Mont Blanc, in de jaren 1950 gemarkeerd. In Spanje was de eerste GR pas in 1975 een feit, geheel toevallig in het jaar dat de Spaanse dictator Generalísimo Franco overleed. Spanje kent inmiddels zo’n 60.000 km wandelpad dat is gemarkeerd volgens de regels die zijn opgesteld door de FEDME, de Federación Española de Deportes de Montaña y Escalada (de Spaanse Federatie voor Berg- en Klimsport). Ter vergelijking: Frankrijk heeft rond de 172.000 km wandelroute en Duitsland 210.000 km.
Geschreven door: Noes Lautier
De FEDME heeft een dik handboek geschreven waarin minutieus staat omschreven hoe het markeren van wandelroutes moet worden aangepakt. Alle wandelfederaties en bergsportverenigingen in Spanje moeten zich daaraan houden. De markering zou moeten aansluiten bij die van de rest van (West-)Europa, maar dat is slechts ten dele waar. Er bestaat nog steeds ‘markerings-verdeeldheid’ tussen de verschillende landen. Het is dan ook onbegonnen werk om de bestaande markering van een heel land aan te passen aan een Europese norm. Net als in Frankrijk zijn er in Spanje GR’s en PR’s. De lokale wandelingen, bijvoorbeeld rond een dorp, heten SL.
Ondanks het dikke handboek en de goede wil van alle clubs die de bewegwijzering ter hand hebben genomen, heb je in Andalusië (en de rest van Spanje) op zijn minst een goede 1:25.000-topokaart nodig. Met tevens een gps-track is de kans het grootst dat je het juiste pad volgt. Meestal begint de bewegwijzering uitstekend, met een bordje dat de juiste kant uit wijst gevolgd door een aantal markeringen. Daarna worden de markeringen vaak schaarser en sommige zijn zo verbleekt dat ze nauwelijks opvallen. Er bestaan positieve uitzonderingen. In Andalusië markeert de FAM, de Federación Andaluza de Montañismo, de wandelpaden volgens de FEDME-normen.
Verschil tussen GR, PR en SL
GR = Senderos de Gran Recorrido,
Oftewel langeafstandwandelingen, zijn vergelijkbaar met de LAW’s in Nederland en de Grande Randonnées in Frankrijk. Ze zijn minimaal 50 km lang. De markering is wit-rood.
PR = Sendero de Pequeño Recorrido
Oftewel ‘korte wandeling’. Het zijn routes van een halve of een hele dag of een weekend. Ze zijn tussen de 10 en 50 km lang. De markering is wit-geel.
SL = Sendero Local
Is een lokale wandeling van maximaal 10 km. De markering is wit-groen.
GR, PR en SL zijn in twee richtingen gemarkeerd. Voor alle typen wandelingen geldt dat er varianten kunnen zijn, ommetjes naar interessante toeristische bezienswaardigheden of aansluitingen op andere routes.
Wat is een GR?
Een GR is een gemarkeerde wandelroute die – waar mogelijk – verharde wegen en verkeerswegen mijdt. In het Spaans heet een GR officieel SGR, oftewel Sendero de Gran Recorrido, wat ‘langeafstandwandelpad’ betekent. De ‘S’ van Sendero wordt overigens meestal weggelaten.
GR’s zijn minimaal 50 km lang, maar kunnen ook honderden km zijn. Ze doorkruisen meestal meerdere regio’s of zelfs landen. GR’s kunnen zowel een lijnwandeling – van A naar B – zijn als een rondwandeling. Soms valt een GR geheel of gedeeltelijk samen met een internationale langeafstandwandeling; die worden aangeduid met de letter ‘E’.
Omdat je tijdens een meerdaagse wandeling eten, drinken en een slaapplek nodig hebt, lopen GR’s regelmatig door een dorp waar je inkopen kunt doen en/of overnachten en waar openbaar vervoer is. In steeds meer dorpen gaan de winkels dicht, met als gevolg dat je soms voor twee of meer dagen moet inkopen, afhankelijk van de winkeldichtheid van het gebied. In het veld wordt een GR aangeduid met de letters ‘GR’, gevolgd door het nummer van de desbetreffende GR, want in Spanje hebben de langeafstandwandelroutes, net als in Frankrijk, een nummer en meestal ook nog een naam. Een naam is makkelijker te onthouden dan een nummer en zegt iets over waar de route loopt.
Lees ons overzicht GR-wandelroutes in Andalusië
Wat is een PR?
Een PR is eveneens een gemarkeerde wandelroute die – waar mogelijk – verharde wegen en verkeerswegen mijdt. PR’s zijn tussen de 10 en 50 km lang en leiden meestal naar een specifiek, toeristisch doel: een berghut, een interessant dorp, bijzondere natuur etc. Soms sluit een PR aan op een GR of valt de route samen met een internationale langeafstandwandeling. Ook voor PR’s geldt dat er zowel lijn- als rondwandelingen zijn. Een PR wordt aangegeven met ‘PR’, gevolgd door een letter, de regiocode; volstrekt irrelevant voor Nederlanders dus, maar het cijfer dat erop volgt is wel belangrijk: het routenummer. Dat het bepalen van de regiocode voor de Spanjaarden een dingetje is, is duidelijk vanwege het grote aantal woorden dat ze nodig hebben om uit te leggen hoe het zit.
Wat is een SL?
SL’s zijn korte, vaak thematische wandelingen in de nabijheid van een dorp. Ze worden in Andalusië aangeduid met SL-A gevolgd door het routenummer, waarbij de ‘A’ – je raadt het al – staat voor Andalusië.