Wandelgebied Montes de Málaga
Amsterdam heeft het Vondelpark, Málaga de Montes de Málaga. Deze huisbergen liggen op minder dan een kwartier rijden van de stad en worden in het weekend massaal bezocht door Malagueños, zoals de inwoners van Málaga heten. Die drukte beperkt zich overigens vooral tot de randen. De Montes de Málaga zijn ideaal voor wandelaars met weinig tijd of wanneer je een dag of twee lekker wilt ‘inlopen’.
Locatie
Ooit groeide er op de hellingen van de Montes de Málaga dicht oerbos. Tot in de 15e eeuw mensen het gebied ontdekten en er massaal olijf- en amandelbomen en vooral druivenstokken plantten. In 1876 maakte de gevreesde phylloxera (druifluis) in één klap een einde aan deze bloeiende druiventeelt. Alle stokken werden gerooid, het gebied raakte verlaten en bij de eerste beste regenbui spoelde de modder van de kale hellingen door de straten van de stad. Liefst 17 keer werd Málaga zo overspoeld door gigantische modderstromen.
Herbeplanting
Herbeplanting was nodig om de enorme erosie te stoppen en het stadsbestuur van Málaga begon in de jaren ´30 van de vorige eeuw dan ook voortvarend met het herbeplanten van (vooral) dennen en populieren. Daarmee werden de Montes de Málaga in oude luister hersteld als een groene oase aan de randen van de stad. Malagueños hebben het zelf graag over de ‘longen van Málaga’.
Sinds een aantal jaren worden er op bescheiden schaal weer druiven verbouwd op de hellingen van de Montes de Málaga. Deze wijn, naast honing en olijfolie, kun je o.a. kopen bij het bezoekerscentrum/ eco-museum Lagar de Torrijos.
Grote onderlinge verschillen
Sinds 1989 zijn de Montes de Málaga een Parque Natural met een oppervlakte van bijna 5000 ha. Hoewel het park niet heel groot is, zijn de onderlinge verschillen opvallend. Het noordelijke deel van het park vangt bijvoorbeeld veel meer regen dan het zuidelijke deel (900 tgo 500 mm per jaar). In het noordelijke deel vind je ook de hoogste toppen van het gebied, met de 1.301 meter hoge Cerro de “La Reina” als winnaar. Los Molinos de San Telmo, in het uiterste zuidelijke puntje van de Montes de Málaga, vormt met 90 meter het laagste punt.
Het gebergte is ook het stroomgebied van de Guadalmedina die langs de westkant van de Montes de Málaga stroomt. Deze 47 km lange rivier mondt uit in de stad en staat het grootste deel van het jaar droog. Als je door Málaga loopt kom je het brede, droge bekken van de Guadalmedina ongetwijfeld tegen. Plannen om de rivier, net als in Valencia, om te leggen en van de bedding een stadspark te maken zijn er nog niet.
Mountainbikers
Zonder oneerbiedig te willen zijn, zou je de Montes de Málage als een enorm stadspark kunnen beschouwen. Wie op een zonnige en drukke weekenddag door het natuurgebied wandelt kan dat beamen: groepen mountainbikers, hardloopclubjes, de-hond-uitlatende-stellen, gezinnen. En veel wandelaars uiteraard. Omdat Malagueños dat rondje wandelen of fietsen graag combineren met een overdadige dis in de buitenlucht, vind je langs de oostkant van het park tientallen restaurants, ventas genaamd. Op zondag is het tussen pakweg 2 en 5 uur bijna onmogelijk om daar een vrije tafel te bemachtigen. Als je überhaupt al een parkeerplek kunt vinden…..
Geweldige uitzichten
Door de Montes de Málaga lopen vooral brede, goed onderhouden onverharde paden. Lekker struinen is er eigenlijk niet bij, uitzonderingen daargelaten. De wandeling El Cerrado (slechts 2,9 km lengte) die vanaf Hotel Humaina start, loopt juist wel over smalle paadjes naar een waanzinnig uitzichtpunt. Deze korte wandeling is alleen al om die reden een aanrader.
Het landschap van de Montes de Málaga verandert van noord naar zuid verder niet heel ingrijpend. Het is dan ook geen gebied om dagen in rond te struinen. Met twee flinke dagwandelingen krijg je al een behoorlijke indruk. Buiten Hotel Humania, vind je geen horeca in het natuurpark zelf. Het is er vooral stil en groen, met af en toe geweldige uitzichten naar vooral het oosten en noorden. In de winter en de herfst, als het vaker regent, zijn de beken en stromen die het grootste deel van het jaar droog liggen, goed gevuld. Er is dan zelfs een waterval te bewonderen: de Cascada de Picapedreros.
Aardbeienboom
Hoewel de Montes de Málaga populair en (soms) druk zijn, is er wel degelijk volop natuur aanwezig. Op de website van de Junta de Andalucía, ‘eigenaar’ van alle natuurparken in Andalusië, kun je lezen dat er zo’n 150 verschillende diersoorten in de Montes de Málaga leven. Een greep: wilde katten, marters, bunzingen, dassen, vossen, wilde zwijnen en wezels. Daarnaast een groot aantal soorten roofvogels, waaronder de dwergarend, de sperwer en de slangenarend, adelaar en havik.
Wie in de herfst door de Montes de Málaga wandelt, komt veel ‘verzamelaars’ tegen. Deels verzamelen ze tamme kastanjes, maar aannemelijker is dat ze op zoek zijn naar madrones, de zoete en heerlijke vruchten van de aardbeienboom. Madrones vind je oa terug in likeuren en uiteraard in zelfgebakken taart. Hele gezinnen zijn er weekenden zoet mee. Als ze voldoende rood zijn, kun je ze ook gewoon zo eten.
Start van wandelingen
In de Montes de Málaga zijn er meerdere punten waar je een wandeling kunt starten. Binnen de grenzen van het park zelf vind je echter maar drie grote plekken die met de auto bereikbaar zijn: de Area Recreativa El Cerrado (waar ook Hotel Humania ligt), Las Contadoras en Lagar de Torrijos.
Daarnaast vind je aan de rand van de Montes de Málaga, bij de ventas langs de A7000, diverse parkeerterreintjes waar ook wandelingen beginnen. Een dikke tip als je gaat wandelen in het weekend: ga vroeg, anders raak je je auto nergens kwijt. En parkeer hem met de kont achteruit zodat je ook weer makkelijk weg kunt rijden. Spanjaarden zijn Europees kampioen dubbel parkeren…
De A7000: wát een weg!
Nog even over de A7000, de autoweg die aan de oostkant van de Montes de Málaga loopt. Wát één wég! Met de talloze bochten, haardspelden, tunnels en verbluffende vergezichten kan de A7000 (C 345) wedijveren met iedere willekeurige weg die je in beroemde ‘achtervolgingsscènes’ van klassieke actiefilms tegenkomt. Wil je onderweg een hapje eten in de van de vele ventas (wegrestaurants), vermijd dan zoveel mogelijk de drukke weekends. Op doordeweekse dagen is het er een stuk rustiger.
Gemarkeerde wandelingen
1. Sendero El Cerrado
Duur: 1 uur en 20 minuten/ 2,8 km (rondje)
Dit rondje begint en eindigt bij het recreatiegebied El Cerrado, tegenover Hotel Humania. Via een smal, prettig stijgend pad klim je naar de El Mirador del Cochino. Vanaf dit uitzichtpunt heb je een waanzinnige blik op de hele ‘baai’ van Málaga, de omliggende buitenwijken en de Sierra de Mijas. Ga tegen zonsondergang, dan kun je hier geweldige foto’s schieten.
Je vindt op dit punt ook het beeld El Cochino (het varken), gemaakt van oud schroot dat op de berg is achtergelaten. Het beeld is er in 1994 neergezet door de Spaanse kunstenaar Francisco Martín Molina.
Vanaf de mirador loop je een tijdje vlak langs een onverharde weg (waar ook auto’s komen) om vervolgens behoorlijk steil af te dalen naar de parkeerplaats bij El Cerrado. Bij regen: goed opletten! Glad!
2. Sendero Pocopán
Duur: 1 uur en 30 minuten/ 2,7 km (lijnwandeling)
Lineaire route van 2,7 kilometer die begint bij de Aula de la Naturaleza Las Contadoras op 800 meter. Heen en terug ruim 5 km dus. Dichtbegroeide zones met pijnbomen, kleine populaties met eekhoorns tussen de steeneiken. Deze eekhoorns zijn een aantal jaar geleden vanuit Sierra de Cazorla (waar er teveel waren) naar de Montes de Málaga gebracht.
3. Sendero Torrijos
Duur: 1 uur en 30 minuten/ 4,7 km (rondje)
Makkelijk rondje in de buurt van ‘Lagar de Torrijos’, ooit een boerderij met een enorme ‘wijnpers, nu een ecologisch museum/ informatiepunt/ winkeltje. In het kleine museum wordt inzichtelijk gemaakt hoe de bewoners hier zelf hun wijn en olijfolie produceerden en hoe zij hun brood bakten. Het 4,7 kilometer lange, makkelijke pad leidt naar de oevers van de Arroyo de Choperas, beplant met wilgen, pijnbomen en populieren.
Overigens wordt één keer per jaar de pers in het museum weer aangezwengeld om er wijn van te ‘persen’. De druiven komen van stokken die groeien in de Montes de Málaga. De wijn is bij het enigszins kneuterige maar verder zeer sympathieke eco-museum ook te koop.
4. Sendero Umbría de Contadoras
Duur: 25 minuten/ 900 meter (lijnwandeling)
Dit pad begint ook bij de Aula de la Naturaleza Las Contadores en eindigt bij de Mirador Francisco Vázquez Sell. Francisco Vázquez Sell is de ingenieur die mede verantwoordelijk was voor de herbeplanting van de Montes de Málaga.
Met een beetje geluk zie je vanaf hier Gibraltar en de kust van Afrika liggen. De route met weinig hoogteverschil leidt langs zogenaamd minas de aqua waar in de herfst en winter regenwater werd opgeslagen dat vervolgens naar grote opslagbassins werd geleid. In de lente en zomer was er zo voldoende water om de akkers en boomgaarden te bevloeien.
Meer informatie
Kijk op de website van het park!